Cách bảo quản hạt cốm lâu dài, giữ trọn hương vị

Nhắc đến mùa thu Hà Nội, hẳn nhiều người sẽ nhớ tới cốm. Những hạt ngọc xanh mướt, dẻo thơm bùi và đậm chất truyền thống đã là một món không thể thiếu mỗi khi mùa thu tới. Từ xôi cốm, chè cốm, bánh cốm, cốm xào, rượu cốm, những món làm từ cốm luôn có một sức hút đặc biệt. Thế nhưng điểm yếu của cốm tươi là rất dễ hỏng. Nếu bảo quản không đúng cách, cốm có thể nhanh chóng bị khô cứng, đổi màu hoặc bị mốc. Vậy làm sao để giữ cốm tươi ngon mà không làm mất đi hương vị nguyên bản? Hãy cùng mình khám phá các cách bảo quản hạt cốm lâu dài nhé!

Các yếu tố ảnh hưởng đến chất lượng hạt cốm

Trước khi đi vào các cách bảo quản hạt cốm, chúng ta cần biết về những yếu tố có thể ảnh hưởng và làm giảm chất lượng của hạt cốm.

Độ ẩm

Độ ẩm là “kẻ thù số một” của hạt cốm. Nếu để cốm tiếp xúc với không khí ẩm, chúng dễ bị mềm, mất độ dẻo và bắt đầu lên mốc. Đây là nguyên nhân hàng đầu khiến cốm nhanh hỏng.

Nhiệt độ

Nhiệt độ cao khiến cốm nhanh bị khô, mất nước và mất đi hương vị tươi ngon. Ngoài ra, khi nhiệt độ quá cao, cốm có thể bị biến chất, không còn giữ được màu sắc và độ mềm mịn ban đầu.

Không khí

Tiếp xúc trực tiếp với không khí có thể khiến cốm bị oxy hóa, làm mất màu xanh tự nhiên và ảnh hưởng đến hương vị. Hơn nữa khi có oxy, vi khuẩn và nấm mốc sẽ dễ dàng phát triển hơn, làm cốm bị hỏng.

Ánh sáng

Dưới tác động của ánh sáng, đặc biệt là ánh sáng mặt trời, cốm có thể bị mất màu và giảm chất lượng. Đó là lý do vì sao cốm thường được bọc trong lá sen hoặc bảo quản trong túi tối màu.

Các cách bảo quản hạt cốm lâu dài

Bảo quản bằng phương pháp truyền thống

Nếu bạn chỉ cần bảo quản cốm trong thời gian ngắn, bạn có thể bảo quản theo cách truyền thống:

• Gói cốm bằng lá sen hoặc lá chuối: Đây là cách bảo quản cốm đúng chất Hà Nội xưa. Lá sen có mùi thơm nhẹ, giúp cốm không bị mất đi hương vị đặc trưng. Với cách bảo quản này, cốm có thể để được 1 – 2 ngày.
• Trữ trong ngăn mát tủ lạnh: Nếu muốn giữ cốm lâu hơn, bạn có thể cho vào hộp kín và bảo quản trong ngăn mát tủ lạnh. Nhiệt độ mát giúp hạn chế hoạt động của các vi khuẩn hoặc độ ẩm, ánh sáng trực tiếp khiến cốm bị mốc, hỏng. Cách bảo quản này giúp cốm giữ được độ tươi từ 3 – 5 ngày.

Trường hợp muốn bảo quản cốm trong nhiều tuần hoặc nhiều tháng, bạn sẽ cần tới các phương pháp hiện đại hơn.

Xem thêm: Quy trình đóng gói thuốc cốm – Giải pháp toàn diện đảm bảo lượng 

Sấy khô cốm

Cách bảo quản cốm lâu dài tiện lợi nhất là sấy khô cốm, sau đó đóng gói trong túi hút ẩm hoặc hộp kín, ngăn cốm tiếp xúc với môi trường bên ngoài. Ưu điểm của cách bảo quản này là cốm khô có thể để được từ vài tháng đến cả năm. Bên cạnh đó, cốm khô cũng dễ vận chuyển và lưu trữ, nhưng cốm sẽ dễ mất đi độ mềm dẻo tự nhiên, khi ăn cần phải chế biến lại.

Để sấy khô cốm, bạn có thể dùng máy sấy thực phẩm hoặc sấy ở nhiệt độ thấp trong lò nướng. Không nên sấy khô ở nhiệt độ quá cao sẽ khiến cốm mất đi tính chất và không còn hương thơm ngon nữa.

Cấp đông (đông lạnh cốm)

Cách để cấp đông cốm như sau:

• Đặt cốm vào túi zipper hoặc hộp kín sao cho không khí không lọt vào.
• Bảo quản túi/hộp đựng cốm trong ngăn đá tủ lạnh ở nhiệt độ -18°C

Phương pháp cấp đông có thể giữ cốm tươi lâu từ 3 – 6 tháng. Một ưu điểm nữa của cách bảo quản hạt cốm này là dễ thực hiện. Bạn có thể bảo quản cốm tại nhà và không cần thiết bị công nghệ máy móc gì mới thực hiện được. Tuy nhiên, cần lưu ý khi rã đông cốm. Nếu làm không đúng cách, cốm có thể bị nhão hoặc mất độ giòn.

Bảo quản hạt cốm bằng công nghệ hút chân không

Một trong những phương pháp tối ưu và tiết kiệm chi phí nhất hiện nay là hút chân không. Công nghệ này giúp loại bỏ hoàn toàn không khí trong túi đựng, ngăn chặn sự phát triển của vi khuẩn và nấm mốc. Đồng thời, cốm vẫn mềm, không bị khô, cứng hay mất màu khi mở túi sử dụng dù đã để sau một thời gian dài. Hút chân không còn kéo dài được thời gian bảo quản mà không cần dùng đến chất bảo quản. Điều này rất quan trọng bởi cốm là loại thực phẩm dễ bị ảnh hưởng, mất đi hương thơm tự nhiên nếu có tác động từ bên ngoài.

Phương pháp hút chân không cốm

Cách bảo quản hạt cốm bằng công nghệ hút chân không được thực hiện như sau:

• Bước 1: Đưa cốm vào trong túi hút chân không chuyên dụng. Loại túi dùng để hút chân không nên có khả năng chịu lực tốt, đảm bảo không bị rách khi hút chân không.
• Bước 2: Sử dụng máy hút chân không để loại bỏ không khí bên trong túi.
• Bước 3: Hàn hoặc đóng miệng túi để không khí không lọt vào trong
• Bước 4: Bảo quản túi cốm ở nơi khô ráo, thoáng mát, tránh ánh nắng trực tiếp.

Các bước này có thể thực hiện thủ công với máy hút chân không mini hoặc thực hiện hoàn toàn tự động nhờ máy đóng gói hạt cốm hút chân không. Máy thường được sử dụng trong các nhà xưởng chuyên sản xuất và kinh doanh cốm, giúp cốm giữ được chất lượng, hương vị tốt nhất trong thời gian dài để bán cho người tiêu dùng. Bạn có thể kết hợp hút chân không với cấp đông để bảo quản hạt cốm tốt nhất.

Bảo quản bằng công nghệ MAP (Modified Atmosphere Packaging – Đóng gói khí quyển biến đổi)

Đây là phương pháp đóng gói thực phẩm trong môi trường khí đặc biệt (Giảm oxy, tăng CO2 hoặc Nito) để kéo dài thời gian bảo quản. Phương pháp MAP thích hợp với các loại thực phẩm như thịt, cá, rau củ, hoa quả, cốm, đồ ăn đã chế biến,…

Phương pháp đóng gói, bảo quản này ứng dụng công nghệ cao hiện đại, có khả năng giữ cốm tươi mà không làm thay đổi kết cấu hay hương vị. Với phương pháp này, bạn cũng không cần cấp đông hay hút chân không nhưng vẫn kéo dài được thời gian bảo quản, sử dụng cốm.

Nhược điểm duy nhất của công nghệ MAP là yêu cầu phải có máy móc chuyên dụng, chỉ có thể áp dụng trong sản xuất công nghiệp.

Kết luận

Việc bảo quản cốm đúng cách không chỉ giúp giữ trọn hương vị mà còn giúp tiết kiệm chi phí và tránh lãng phí. Trong đó, hút chân không được coi là phương pháp tối ưu và phổ biến nhất hiện nay để bảo quản cốm tươi lâu dài. Nếu bạn đang sản xuất, kinh doanh cốm, bạn có thể cân nhắc đầu tư các loại máy móc như máy sấy công nghiệp, máy đóng gói hút chân không hoặc máy đóng gói bằng công nghệ MAP để bảo quản cốm tốt nhất, nâng cao chất lượng sản phẩm.